Zorgvuldige logistiek voor bijzonder dak

Voor de realisatie van het waterbergende en biodiverse dak van De Doelen was een nauwkeurige logistiek nodig. Bij Van der Tol was dit project in ervaren handen. “Voor een dergelijk project in de binnenstad moet je nauwkeurig afstemmen met de opdrachtgever én de gemeente.”

Met drie vestigingen in de Randstad – in Amsterdam, Utrecht en Rotterdam – is Van der Tol gespecialiseerd in het vergroenen van de stedelijke omgeving. “Wij bieden oplossingen voor groen tussen, aan en op gebouwen, dus wij zorgen voor groen op het maaiveld, op gevels en op het dak”, zegt vestigingsmanager Ruud Kempen. Het aanleggen van een groen dak op De Doelen was dus bij uitstek een klus voor dit groenbedrijf.

Het dak van De Doelen is niet als elk ander dak, benadrukt Kempen.  “Je hebt hier te maken met een rijksmonument. Bovendien bevindt dit rijksmonument zich midden in de binnenstad. Dat heeft serieuze consequenties voor je logistiek. We moeten immers groot materieel kunnen inzetten om materialen op het dak te zetten of van het dak af te halen.” Dat betekende dat er hijskranen naast het gebouw moesten staan. Er moest een bouwplaats ingericht worden, waar vrachtwagens konden laden en lossen en er opslagruimte was voor het materiaal. Daartoe moest het aanwezige straatmeubilair tijdelijk verplaatst worden. Kempen: “Verder heb je bij een daktuin uiteraard te maken met veiligheid, allereerst van de mensen op het dak, maar ook van passanten op straat. Soms moest daarom een deel van de omgeving afgezet worden. Kortom: de realisatie van dit dak moest in nauw overleg met de opdrachtgever en de gemeente plaatsvinden en zorgvuldig in de agenda van Rotterdam ingepland worden. Een dergelijk project kan immers niet plaatsvinden als er in de stad bijvoorbeeld tegelijkertijd een marathon plaatsvindt.”

Eerste stap was het verwijderen van het grind en de oude dakbedekking. Vervolgens werd het dak voorzien van een nieuwe waterkerende laag. “Daarop plaatsten wij de waterbergende kratten”, vertelt Kempen. “Op die kratten kwam het substraat, dat speciaal is afgestemd op gebruik op het dak: het is lichtgewicht en de organische deeltjes spoelen niet uit, maar blijven in het mengsel zodat de beplanting er maximaal van kan profiteren.” In dat substraat kwamen de planten en verschillende zadenmengsels – vanwege de verschillende zoninval per plaats op het dak – volgens het beplantingsplan van Deltavormgroep. “Zaaien in plaats van planten heeft diverse voordelen”, zegt Kempen. “Het grootste voordeel is dat je hiermee de natuur optimaal zijn gang kan laten gaan. De natuur bepaalt welke zaden er gaan kiemen.” 

Omdat het bij dit dak de bedoeling is dat het groen zijn eigen gang gaat, is er maar beperkt onderhoud nodig. “Wij gaan twee keer per jaar het dak op, om te zien of alles nog goed gaat. Dat is vooral schoonhouden met het oog op de waterafvoer. Verder verwijderen we ongewenste beplanting die erop is gewaaid, zoals populieren en wilgen. Je wilt immers niet dat er een boom op het dak gaat groeien. Maar we laten het groen zoveel mogelijk met rust: het systeem moet zichzelf gaan beheersen.” En dat gaat inmiddels al twee jaar goed, stelt Kempen vast. “De droge periode aan het begin van deze zomer was zwaar voor de daktuin. Na vier of vijf weken is de 300 kuub water in de kratjes op en ontstaat droogtestress. We sproeien niet. Toen het later in de zomer flink ging regenen, herstelde het groen zich. Dat kan je gewoon aan de natuur overlaten. Het dak van De Doelen ligt er nu prachtig bij.”